Hij komt uitgebreid gapend online. Rekt zich ongegeneerd nog eens uit. Seconden lang kijk ik in dat grote gapende gat. Ik onderbreek even mijn openingspitch en vraag: “Goedemorgen, Jelle, goed geslapen”? Zijn camera gaat gelijk op zwart. Deze week gaf ik weer eens een online workshop, nu voor 80 studenten. En daar vielen me een paar dingen op. Dus daarom een special voor studenten en starters: dit blog gaat over online presenteren.
Kadertje
Ik krijg die vraag de laatste tijd wel vaker. Hoe kan je nou beter online presenteren? En is er verschil tussen offline en online? Dit voorbeeld geeft denk ik wel aan waar je online meer op moet letten. Je bent, zodra je camera aanstaat, continu zichtbaar. Al jouw bewegingen worden als het ware uitvergroot, omdat jij in dat ‘kadertje’ zit waar mijn oog op valt. Dus iedereen kan precies zien wat je doet, ook als jij dat niet door hebt. Je zit eigenlijk de hele tijd in de etalage.
Focus
Nu alles steeds meer online gebeurt (solliciteren, intakegesprekken, gesprekken met je mentor, of bijeenkomsten bij je stagebedrijf), lijkt de indruk die je online maakt steeds belangrijker te worden. Omdat de focus juist ook zo ligt op dat contact maken. Iedereen gaat nog meer op zoek naar de bevestiging van de connectie, juist online. ‘Hoort hij me? Begrijpt ie wat ik bedoel?’ En dan zoeken ogen naar die bevestiging. Alles kan daarbij belangrijk zijn, en zo wordt ieder dingetje op microniveau opgeslagen. Dus ik zie als spreker direct of je ‘erbij bent’ of niet. Dus is het wel belangrijk om iets meer aandacht te schenken aan de indruk die je maakt.
Algemeen
Eerst maar een paar algemene tips. Ik denk dat ze wel voor de hand liggen. Als je een belangrijke meeting hebt, dan zorg je dat de omgeving waarin je zit, rustig is. Dus geen gillende medestudenten in je omgeving en geen huisdieren die blaffen of kopjes komen geven. Maak de boel een beetje aan kant om je heen. Zorg dat je goed in het licht en in beeld zit. En die achtergrond die je bij je vrienden gebruikt, is die ook wel zo geschikt voor die online meeting? Kleed je met aandacht en zie er fris en gewassen uit. Gapend in beeld komen levert dus geen bonuspunten op! Je wilt tenslotte wel serieus genomen worden, toch?
Online en offline
En serieus worden genomen online, verschilt niet zoveel met serieus worden genomen offline. De fijnste presentaties voor het publiek zijn die worden gegeven met enthousiasme, overtuiging en kennis van zaken. Dus als we het hebben over online beter presenteren, dan besteed je nog meer aandacht aan het maken van die connectie vanaf het eerste moment. Dus je zorgt dat je een introductie hebt die boeit, nieuwsgierig maakt, en direct de aandacht pakt. Dat betekent dat je het persoonlijk maakt en op zoek gaat naar wat jou raakt in jouw onderwerp. Dat verwerk je dan in je introductie. Een goede foto die mooi bij dat gevoel aansluit, maakt een sterke start compleet.
Interactie
Door je presentatie in kleine blokjes op te delen houd je de aandacht van je publiek gemakkelijker vast. Je kunt ieder stukje inhoud beginnen met een vraag die je zelf weer beantwoordt. ‘Wilt u weten wat de resultaten zijn van mijn onderzoek? Nou, dat ga ik u vertellen’, en dan stap je over naar het volgende blokje. Precies zoals je het in een gewoon gesprek ook zou doen. Je praat de verschillende blokjes door middel van een bruggetje aan elkaar. En vergeet niet af en toe ook even stil te zijn. Want misschien is er wel iemand die een vraag wil stellen, en interactie is het teken dat jouw presentatie iets los maakt. Nodig je publiek uit om te reageren zodat die interactie ook op gang kan komen.
Inhoud
En dan kom je in het deel terecht waar het echt over gaat. Je hebt jouw betoog kernachtig opgebouwd, met bijvoorbeeld een (probleem)stelling en drie argumenten of onderzoeksresultaten. Houd het kort en krachtig en gebruik beelden waar ze iets toevoegen. Als je een PowerPoint gebruikt, werk dan alleen met steekwoorden en vertel zelf het verhaal. Oplezen van tekst is supersaai, en dan lijkt het ook net alsof jij het zelf niet weet! Een verhaal vertellen en praten vanuit je hart is zoveel overtuigender dan alleen de feitjes ophoesten omdat je ze uit je hoofd hebt geleerd.
Killjoy
En dan nog even iets over die killjoy, die alle plezier uit presenteren kan halen. Een beetje spanning is niet erg, maar als het je gaat vastzetten, dan zit het in de weg. Ik geef je drie tips. Zorg dat je in je voorbereiding niet alles ‘dichttimmert’, maar laat ruimte voor ‘zelf-praten’. Hoe strakker je de tekst uit je hoofd leert, hoe groter de spanning in het moment om exact de juiste woorden te vinden. Vooraf drie keer diep ademhalen zorgt voor minder spanning en een ademhaling die wat meer naar beneden zakt. En als je worstelt met jouw eigen overtuigingen ( ‘ik kan het toch niet, het gaat altijd verkeerd, ik kom toch niet uit mijn woorden’) kan je dan eens op zoek gaan naar die kwaliteiten die je hebt waar je op kunt vertrouwen, en waar je wel wat aan hebt als je het podium op gaat? Dan heb je er zelf ook wat meer plezier in denk ik!
Knaller
En dan het slot. Dat is de laatste kans om indruk te maken. Je vat de resultaten of kernpunten van je presentatie nog even samen. En dan moet in dat slot natuurlijk nog het doel dat je met de presentatie had, worden bevestigd of ‘binnengehaald’. Dat betekent dat je een wens uit spreekt (bijvoorbeeld dat je wilt samenwerken) of een ‘lokkertje’ geeft als je iets wilt verkopen. Of misschien maak je een afspraak voor een volgende meeting. Zorg dat je in je slot ook een verwijzing opneemt naar waar je met de introductie mee begonnen bent. Dan maak je je presentatie mooi ‘rond’. Eindig in ieder geval nooit met die slide met ‘Vragen?’ want dat is zo saai! Daar gaat je publiek alleen van gapen.
Blijer Presenteren
Wil jij ook ervaren hoe je blijer kunt presenteren? Ik begeleid sprekers ook in deze tijd individueel (en online) naar een goed verhaal, een boeiende presentatie of een onderscheidende pitch. In mijn boek dat de Boekgoud Publieksprijs 2017 heeft gewonnen, deel ik allerlei tips, ervaringen en oefeningen die je direct kunt toepassen. Lees hier meer over ‘Het Groot ABC voor Blijer Presenteren’. Er is ook een pitchvariant: ‘Het Klein ABC, Overtuigend Pitchen voor Ondernemers’.
Alle verhalen die op deze site verschijnen zijn eigendom van Dikscommuniceert – de PresentatieDiva – en mogen alleen worden gebruikt na toestemming vooraf van de eigenaar.