In de blogserie: ‘Het gevoel van…’, deze week aflevering 2: het gevoel van kwetsbaarheid.
Het verrast me iedere keer weer even. Ik zit met een coachee aan tafel te praten over het onderwerp dat hij zometeen gaat presenteren. Er ontstaat een geanimeerd gesprek. Met lampjes die in ogen aangaan, en contact dat eenvoudig wordt gelegd. En dan vraag ik op een zeker moment om even die introductie te geven, en te gaan staan. Ik zet mijn schattige blauwe cameraatje aan. En floep! Daar valt de vitrage naar beneden. Het is net alsof er dan een ander mens in de kamer staat. De sprankel, de bevlogenheid, het enthousiasme van het 1-op-1 gesprek is als sneeuw voor de zon verdwenen. Wat gebeurt er dan eigenlijk…? (leestijd: 2.30 min)
Hoe gaat het?
Dat is meestal ook het moment waarop ik iemand onderbreek. ‘Hoe gaat het?’, vraag ik dan. En dan wordt een spreker zich ervan bewust dat wat hij staat te doen, ook te maken heeft met wat hij op dat moment voelt en denkt. Meestal kost dat even moeite, dat benoemen van ‘hoe het gaat’. Omdat je je dan moet richten op je binnenwerk en eigenlijk alleen maar heel erg ‘in je hoofd’ met je tekst en inhoud bezig bent geweest. Maar presenteren is niet alleen maar ‘tekst ophoesten’ of ‘een boodschap zenden’. Het wordt vergezeld van allerlei gedachten in het brein en van gevoel in je lijf.
Trigger
Dus dan zegt zo’n spreker dingen als: “Ik voel me ongemakkelijk”, “ik voel wat spanning”, of “ik voel me te kijk staan”. En natuurlijk ook altijd die opmerking dat “die camera zo vervelend is, want die brengt me uit mijn gewone doen”. Die camera ziet er overigens niet alleen lief en onschuldig uit, maar dat is ie ook! Want hij registreert alleen maar, niks meer, niks minder. Maar wat ie wel doet is een spreker even heel bewust van zichzelf laten zijn. En dat doe ik ook expres, omdat dat het gevoel is dat zo’n spreker ook heeft als ie voor een groep staat. Dat is dezelfde trigger.
Kwetsbaarheid
Het oog van de camera. De ogen van het publiek. Daar gaat het om. Want die ogen van het publiek die registreren niet alleen, die vinden er ook iets van! Wat nou als je niet voldoet? Want daarop kun je gekwetst worden, en dat wil niemand, toch? Dat is wat jou parten speelt als je op het podium staat. Dat gevoel van imperfect zijn, van ‘niet goed genoeg’ en ‘door de mand vallen zometeen’. Dat is wat de spanning en het ongemak oplevert.
Zacht eitje
En dat gevoel van kwetsbaarheid en imperfectie, dat zachte eitje zoals ik dat noem, dat wil je als spreker beschermen. En dan ga je dingen doen om dat eitje van jou te verstoppen. (En het is niet eens Pasen..:-)! Er komt dan al snel ‘gedoe’ in beeld. Ik noem maar een voorbeeld. ‘Lekker een beetje opschieten door heel snel te praten want dan is het snel voorbij’. Of ‘iets in je handen houden om je zenuwen te maskeren’ (waar je dan mee gaat staan friemelen). Maar door die kwetsbaarheid weg te duwen of te maskeren, ben je er eigenlijk de hele tijd mee bezig. En dat voel je in het publiek. Zo’n optreden kan dan niet echt raken, gewoonweg omdat jij als spreker ook niet bezig bent om het publiek te wíllen raken.
Misverstand
In aflevering 1 van deze blogserie gaf ik al aan dat authenticiteit voor mij de belangrijkste overtuiger is. En dat is dus ‘jezelf zijn en laten zien’. En dan wil ik hier gelijk maar even een misverstand uit de wereld helpen. Ik bedoel niet dat je altijd nadrukkelijk moet benoemen wat je kwetsbaarheden zijn. ‘Dat je stijf staat van de zenuwen voor deze presentatie’. Soms is dat helemaal niet handig, als je overtuigend wilt overkomen. Het gaat er mij als coach niet om dat het publiek begrip heeft voor jouw zenuwen. Het gaat er mij er om dat jij er zelf OK mee bent. Omdat dat de sterkste stap is naar ontspanning. En ontspanning is een voorwaarde om écht te kunnen zijn.
Hoe zou het zijn, als …?
Hoe zou het zijn, als je op het podium kunt staan zonder ‘al dat gedoe’? Ja, zul je zeggen, dat geeft lucht, adem, ruimte, rust, al die dingen die er ontbreken als je druk met je eigen gedoe bezig bent. En dat is nou precies hoe presentatiecoaching werkt. Het is geen ‘training van presentatievaardigheden’, of ‘het aanleren van skills’. Mijn focus ligt op afleren en hoe jij als spreker met al die kwaliteiten die je hebt, gewoon dat enthousiaste verhaal kunt vertellen, zoals je dat ook in een 1-op-1 kunt. Met hetzelfde gemak. Omdat je, als je kunt ademen en geluid kunt maken, ook kunt presenteren.
Tip
Mijn belangrijkste tip voor het omgaan met jouw eigen kwetsbaarheden is altijd het doel van jouw presentatie voor ogen te houden. Dus altijd de focus op de wens om jouw publiek écht te raken met je boodschap. Dat kan alleen maar vanuit je hart. Kwetsbaarheid wordt dan een ‘appeltje-eitje’.
Blijer Presenteren
Wil jij weten hoe je blijer kunt presenteren, met of zonder eitje? In mijn boek dat de Boekgoud Publieksprijs 2017 heeft gewonnen, deel ik allerlei tips, ervaringen en oefeningen die je direct kunt toepassen. Lees er meer over in ‘Het Groot ABC voor Blijer Presenteren’. Er is ook een pitchvariant: ‘Het Klein ABC, Overtuigend Pitchen voor Ondernemers’.
Alle verhalen die op deze site verschijnen zijn eigendom van Dikscommuniceert en mogen alleen worden gebruikt na toestemming vooraf van de eigenaar.